Google geçtiğimiz yıl izleme çerezlerini kaldırma sözünden geri adım atarak üç milyar kullanıcısının çevrimiçi faaliyetlerini takibe biraz daha izin verirken, diğer yandan da Şirket, çerezlerin yerini alacak daha derin bir izleme teknolojisini devreye sokuyor. ‘Dijital parmak izi’ olarak lanse edilen bu sistem sayesinde Goggle kullanıcıların daha güvenli hale geleceğini savunurken, uzmanlar, bunun sadece göz boyama olabileceğini çünkü Google’ın kullanıcı kimlikleri hakkında zaten yeterince bilgiye sahip olduğunu belirtiyor.
Tüm veri bir arada
Google’ın dijital parmak izi doğrulaması devreye alındı. Parmak izi kilidi doğrulamasıyla birlikte, Chrome’dan çıktığınız an gizli sekmeler kilitleniyor. Tarayıcıya tekrar girip gizli sekmeleri açmak istediğinizde ise parmak izi doğrulaması isteniyor. Böylece gizli sekmelerde açık bıraktığınız web siteleri, artık başkaları tarafından görüntülenemiyor.
Reklamların yayınlanacağı daha geniş bir cihaz yelpazesine televizyonlar, oyun konsolları ve akıllı cihazlar ihtiyaç olduğunu savunan Google kullanıcıların gizliliklerini korumayı amaçlayan yeni teknolojiler sunarak markaların verilerini güvenli şekilde yönetmesini sağlamayı hedeflediğini savunuyor.
6 yıl önce yanlış demişler
Ancak diğer taraftan bakıldığında izleme çerezlerinin aksine, dijital parmak izi daha kapsamlı bir teknolojiye dayanıyor. Kullanıcıların cihazlarından toplanan veriler birleştirilerek bireylerin benzersiz bir profili oluşturuluyor. Bu yöntem kullanıcıların yalnızca web tarayıcılarındaki değil bağlı cihazlarındaki aktivitelerini de takip edebilir hale gelecek.
2019’da Google, dijital parmak izi oluşturmayı “kullanıcı tercihlerini baltalayan” ve “yanlış” bir yöntem olarak nitelendirmişti. Ancak yeni politika, bu yasağı kaldırarak yalnızca bu tür veri toplamanın şeffaf şekilde açıklanmasını şart koşuyor. Yeni politika, 16 Şubat 2025’te yürürlüğe girecek ve bu tarihten itibaren Google’ın reklam teknolojisini kullanan kuruluşlar, üçüncü taraf çerezlerinin yerine dijital parmak izi yöntemini kullanabilecek.
Uzmanlardan uyarı
Siber Güvenliğin Felsefesi adlı kitabın yazarı Dr. Lukasz Olejnik, bu hamlenin son on yılın en büyük gizlilik kaybı olabileceğini belirtti ve internet gizliliğinde elde edilen ilerlemelerin tersine dönebileceğine dikkat çekti. Ayrıca, reklamcılıkta yapay zeka uygulamalarının daha fazla veri toplama ihtiyacını artırabileceği ve bu durumun kullanıcı mahremiyetiyle çelişebileceği vurgulandı.
İngiltere Veri Koruma Otoritesi ICO da bu teknolojiye karşı çıkarak şu uyarıyı yaptı:
“Dijital parmak izi, kullanıcıların seçimlerini sınırlayan, kontrol edilmesi zor ve şeffaf olmayan bir süreçtir. Gizlilik konusunda endişe duyan kişiler için bu yöntem ciddi bir tehdit oluşturuyor. Çerezlerden farklı olarak parmak izi, tarayıcı engellemelerine karşı çok daha dirençli. Bu da kullanıcıların bu tür takipten kaçınmasını neredeyse imkânsız hale getiriyor.”
Dijital parmak izinde hangi bilgiler bulunur?
* IP adresi, ülke bildirimi ve cihazınızın saat dilimi ayarı, tahmini konumunuz.
* Cihazınızın türü, üreticisi, işletim sistemi.
* Web tarayıcınız, ve “İzleme” gibi ayarlar.
* PDF görüntüleyici veya reklam engelleyici eklentileri ve uzantıları.
* Cihazınızın kamera kontrolü, mikrofon gibi donanım izinleri.
* Pil seviyesi veya kullanılabilir RAM gibi donanım bilgileri.
* HTTP başlıkları, API’ler, CSS bilgileri ve JavaScript nesneleri dahil tarayıcı bilgileri.
